Zmiana pieluchy u osoby starszej – podstawowe informacje dla opiekunki osób starszych
W zawodzie opiekunki osób starszych niezwykle ważna, o ile nie najważniejsza, jest umiejętność odpowiedniego dbania o podopiecznych. Niejednokrotnie wiąże się to z wstydliwymi, intymnymi czynnościami – trudnymi zarówno dla podopiecznego, jak i dla opiekunki.
Niektóre oferty pracy dla opiekunek osób starszych wymagają m.in. zmiany pieluch, gdyż dotyczą osób leżących lub z inkontynencją. W takich sytuacjach istotne jest, aby opiekunka osoby starszej posiadała odpowiednie doświadczenie i umiejętności, które pozwolą jej wykonać czynność zmiany pieluchy w sposób prawidłowy i sprawny, w komfortowych dla pacjentach warunkach. Trzeba pamiętać, że zmiana pieluchy to stresujący i trudny moment dla podopiecznego – senior jest bezradny i nierzadko czuje się zakłopotany.
Kiedy potrzebne jest korzystanie z pieluch?
Wśród osób starszych, które wymagają obecności opiekunki lub opiekuna, często zdarza się, że pomoc obejmuje także korzystanie z toalety. Senior nie zawsze jest w stanie skorzystać z WC samodzielnie. Załatwianie potrzeb fizjologicznych może stać się problemem dla seniora z dnia na dzień, np. w wyniku udaru. Niejednokrotnie zdarza się, że senior właśnie po udarze lub wylewie, wraca do domu jako osoba leżąca, mimo że wcześniej był w osobą samodzielną i niewymagającą wsparcia w podstawowych czynnościach. Niestety często jest tak, że podopieczny nie wraca już do dawnej sprawności, dlatego niezbędne jest zatrudnienie opiekunki osób starszych.
Podstawowe informacje o pieluchach dla dorosłych
Pacjenci, którzy z dnia na dzień tracą możliwość samodzielnego korzystania z toalety, często stosują specjalne pieluchy przeznaczone dla osób dorosłych. Takie pampersy dla dorosłych produkowane są w różnych modelach i rozmiarach, dzięki czemu można je dopasować do potrzeb danego pacjenta. Zadaniem opiekunki osób starszych jest regularna zmiana takich pieluch, aby odpowiednio zadbać o higienę seniora i uniknąć odparzeń. Warto nadmienić, że właśnie zmiana pieluch zaliczana jest do najtrudniejszych zadań opiekunki osób starszych – nie tylko z uwagi na niezręczny charakter tej czynności, ale i na fakt, że podczas zmiany pampersów ucierpieć może kręgosłup i stawy opiekunki. Z tego powodu ważne jest, aby tę czynność wykonywać prawidłowo, unikając niepotrzebnych przeciążeń.
Które choroby powodują konieczność korzystania z pieluch dla dorosłych?
Najczęściej problem nietrzymania moczu i kału pojawia się w przypadku chorób neurologicznych – takich jak udar mózgu, porażenia mięśniowe czy stwardnienie rozsiane. Pieluchy stosuje się także często w przypadku podopiecznych z chorobami otępiennymi, jak np. demencja czy Alzheimer. Pampersy wykorzystywane są także w opiece nad osobami z chorobami nowotworowymi.
Warto tu zaznaczyć, że podopieczny, który ma świadomość swojej sytuacji, cierpi podwójnie – nie tylko z uwagi na fakt, że cierpli z powodu nietrzymania moczu lub kału, ale i z uwagi na utratę samodzielności i intymności. Dlatego tak istotne jest, aby opiekunka osób starszych zadbała o jak największy komfort pacjenta podczas wykonywania czynności toaletowych. Niekiedy dużą pomocą jest zastosowanie parawanu czy zasłonki, która zapewni intymność seniorowi. Na wagę złota jest też delikatność i wyrozumiałość dla podopiecznego.
Pampersy dla osób starszych – jak je dobierać i co jeszcze trzeba o nich wiedzieć
Najważniejsze jest to, aby odpowiednio dobrać rozmiar pieluchy do postury podopiecznego. Trzeba tu wziąć pod uwagę między innymi obwód pasa, ponieważ pielucha dla dorosłych powinna ściśle przylegać do skóry seniora w tym miejscu. Jest to ważne dlatego, aby zapobiec wydostawaniu się nieczystości poza pampers.
Pampersy są dostępne także w różnych stopniu chłonności – podopieczny może potrzebować innych pieluch w ciągu dnia, a innych w nocy. Bardziej chłonne pieluchy okażą się dobrym rozwiązaniem w lecie, gdy podopieczny więcej pije, a także podczas biegunek lub problemów z pęcherzem.
Pieluchę należy wymienić za każdym razem, kiedy ulegnie dużemu zawilgoceniu i zawsze wtedy, gdy pacjent odda do niej kał. Jest to szczególnie ważne z uwagi na fakt, że w efekcie zaniedbania wystąpić mogą odparzenia lub odleżyny. Wystąpić mogą także zakażenia układu moczowego.
Jak prawidłowo zmieniać pampersy?
Podczas wymiany pieluchy ważna jest nie tyle siła, co znajomość techniki. Jeśli senior może pomóc – będzie to duże ułatwienie. Może on np. unieść pośladki, umożliwiając w ten sposób szybkie wysunięcie zużytego pampersa oraz sprawne zastąpienie jej nową. Jest to jednak możliwe tylko wtedy, gdy podopieczny może nam w ten sposób pomóc.
Niestety wiele osób korzystających z pieluch nie jest w stanie samodzielnie podnieść się, usiąść ani obrócić. W takich sytuacjach sprawdza się doskonale technika, która polega na przekładaniu pacjenta na bok. Zmianę pampersa zaczynamy od rozpięcia pieluchy, którą chcemy wymienić (zapięcie pampersa jest zazwyczaj z przodu albo boku pieluchy, są to przylepce – podobne jak w pieluszce dziecięcej). Następnie należy zgiąć jedną rękę podopiecznego w łokciu, ułożyć ją na jego klatce piersiowej, a przeciwną nogę ugiąć w kolanie i delikatnie, ale zdecydowanie przełożyć seniora na bok.
Gdy podpieczny jest już w pozycji bocznej, usuwamy zużytą pieluchę, oczyszczamy skórę pod pieluchą, osuszamy skórę i używamy środków pielęgnujących, które natłuszczą skórę w tej okolicy. Zapobiega to powstawaniu odleżyn. Następnie zakładamy świeżą pieluchę i odwracamy seniora ponownie na plecy. Jeśli pielucha ma zapięcia boczne, trzeba ponownie obrócić seniora na przeciwległy bok.
Wykonując te czynności starajmy się stać blisko pacjenta, na szeroko rozstawionych nogach, zgiętych w kolanach. Jak najmniej pochylajmy kręgosłup. Część czynności wymiany pieluchy możemy wykonać na siedząco, to jest zdecydowanie bardziej bezpieczne dla naszego kręgosłupa i stawów.
Pierwsze zmiany pampersów mogą dostarczyć opiekunce osób starszych pewnych trudności, ale wraz z kolejnymi doświadczeniami i z biegiem czasu można dojść do wprawy.